دست شرکت های ایرانی از بازار ده میلیارد دلاری بازسازی قره باغ کوتاه است

به گزارش پیام فوری محمد ابوطالبی  ازشرایط بسیار سخت کار گله می کند به همان اندازه که چشمانش برق می زند حلقه رینگی در انگشت دست چپ اش هم برق می زند.من به شخصه آدم های وفادار را دوست دارم. می گوید که حالا من ، همسرم ، فرزندانم و همکارانم یک گروه هستیم.

آنگاه که من گرم حرف های این مرد وفادار می شوم. پلیس هم گرم نوشتن جریمه برای اتومبیل ام که زیر تابلو حمل با جرثقیل پارک کرده ام ، می شود پس از پایان گفت و گوی ۴۵ دقیقه ای و بی اعتنا به برگه جریمه سر ماشین را می چرخانم به سمت دفتر روزنامه.

در مسیر بازگشت به روزنامه با خودم می گویم که چه روز جالبی است امروز من با محمد ابوطالبی که شش سال صادر کننده نمونه کشور بوده است و  به پاس خدماتی که در آبادانی ایران و کشورهای دیگر کرده است از دستان چهار رییس جمهور ( محمد خاتمی ، محمود احمدی نژاد ، حسن روحانی و رییس جمهور قزاقستان)  لوح تقدیر گرفته است گفت و گو کردم و کلی انرژی گرفتم کسانی که در انرژی درمانی کار می کنند می گویند انرژی های مثبت را باید به دیگران هم منتقل کنید و من نشستم و نوشتم با عشق هم نوشتم تا شما هم بسان من با نوشیدن یک فنجان چای گرم در زمستان سرد رازهای دل مهندس محمد ابوطالبی را بخوانید و لذت ببرید:

از محمد ابوطالبی در مورد شروع به کارش پرسیدم و ایشان گفتند که نخستین کار ما آزاد راه بروجرد خرم آباد به طول ۱۱۰ کیلومتر در دو بخش انجام شد پس از اجرای موفق این پروژه وزارت راه با سپردن پروژه های دیگر ما را به مدت  ۱۲ سال در استان لرستان نگه داشت و حدود ۴۰۰ کیلومتر راه اصلی را در استان یا نوسازی نمودیم.

آخرین پروژه بزرگ در داخل کشور سرمایه گذاری و احداث آزاد راه ساوه – همدان  را انجام داده‌ایم  و در خارج از کشور بزرگترین پروژه‌ها و احداث  اولین اتوبان  ۶ خطه در جمهوری قزاقستان را شرکت دنا رهساز انجام داد این پروژه آنچنان به مذاق کارفرما  خوش آمد که رییس جمهور و وزیر راه قزاقستان   به شرکت دنا رهساز لوح تقدیر داد و در مدت ۱۸ سال صادرات خدمات فنی و مهندسی در این کشور حدود ۶۰۰ کیلومتر راه و بزرگراه و آزادراه احداث نمودیم.

حالا اما کار و کاسبی تقریبا تعطیل است. تحریم ها از یک طرف  FATF « گروه ویژه اقدام مالی» از طرف دیگر وضعیت ما ایرانی ها را در تجارت بین الملل دچار مشکلات شدیدی کرده است کرونا که آمد اندک فعالیت های ما را هم بطور کلی با رکود شدید مواجه کرد. حالا برای اینکه حتی بخواهیم از کشوری به کشور دیگری مسافرت کنیم کلی موانع را باید پشت سر بگذاریم با این همه پروژه‌های  قزاقستان را با همه سختی به سرانجام رسانده و  یک پروژه در دست اجرا داریم.

پس از پیروزی انقلاب مناسبات تجاری ما با جهان خارج همراه مشکلاتی بود اما از سال ۱۳۸۸ که تحریم های سازمان ملل شروع شد سختی های کار هم شروع شد از همان آنجا بود که بانک های خارجی با بانک های ایرانی کار نمی کردند و تضامین بانک های ایرانی را دیگر قبول نداشتند بهر حال ما ایرانی هستیم و راه هایی برای دور زدن تحریم ها پیدا می کردیم اما از سال ۱۳۹۶ که با دستور ترامپ تحریم ها شدیدتر شد. دولت امریکا  مثل شاکی خصوصی در تک تک بانک ها و بنگاه های مالی دنیا مامور گذاشت هر جای که اثری از یک ایرانی بود مانع تجارت آزاد میگردید ولی با سختی ها  کار را انجام می‌دادیم  تا اینکه کرونا همه چیز را بهم ریخت.

از محمد ابوطالبی  پرسیدم که از بین تحریم ها ، FATF  و کرونا کدام بدتر است؟ که او در پاسخ گفت که از همه بدتر FATF است چون دیگر هیچ بانکی حاضر به همکاری با ما نیست.

ایران از نظر دانش فنی در میان کشورهای منطقه حرف اول را می زند. ترکیه از وضعیت تحریم ها علیه ایران نهایت بهره را برد و توانست خودش را بالا بکشد در حالی که این بازارها متعلق به ما بود آمارها گواهی می‌دهند و  متوجه می‌شویم در حال حاضر سهم ما از صادرات و خدمات فنی مهندسی در بازار هزار میلیارد دلاری منطقه  کمتر از دو درصد است و در بخش صادرات خدمات فنی و مهندسی سالانه نزدیک به ۴۰۰ میلیون دلار می‌شود . در حالی که ترکیه سالانه فقط در بخش خدمات فنی و مهندسی بیش از  ۳۵ میلیارد دلار و در کل  این بازار بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار بهره می‌برد .

مشکل کجاست ؟ محمد ابوطالبی چنین پاسخ داد که دست اندرکاران دولتی کشور به دلیل تقدم مسائل سیاسی به اقتصادی انگیزه کمتری برای صادرات کالا و خدمات صادرکننده های ایرانی دارند در سوی دیگر ماجرا در کشورهای رقیب مانند ترکیه و …. سهم وافری از صادرات خدمات فنی مهندسی با توجه غفلت ما بهره‌مند می‌شوند به طور مثال رییس جمهور این کشور وقتی به کشوری همانند ترکمنستان می‌رود با خودش مدیران چند شرکت خصوصی را هم می‌برد و در همان نشست ها تمام تلاش‌های خودش را می‌کند تا امضای پروژه‌های خدمات فنی مهندسی را برای شرکت ‌های کشور خودش بگیرد.

دستی به موهای سرش می‌کشد و می‌گوید که برای فهم این مقوله  اجازه بدهید مطلبی را بگویم . چند روز پیش در ساختمان وزارت امور خارجه با معاون آقای ظریف جلسه‌ای داشتیم در آنجا به ایشان گفتیم که جمهوری آذربایجان ده میلیارد دلار برای بازسازی قره‌باغ اختصاص داده است ما باید دست به کار شویم حداقل یک میلیاد دلار از این بازار بگیریم تنها واکنش آقای معاون وزیر امور خارجه این بود که درخواست شما توسط وزیر امور خارجه مطرح شده قرار است طرف آذربایجانی  اطلاع دهد بدیهی است اگر قراردادی را حضوراً و با اصرار گرفتیم برنده‌ایم و گرنه طرف مقابل هیچ انگیزه‌ای با توجه به شرایط ما برایش متصور نیست که اقدام غیابی انجام دهد.

از مدیر دنارهساز پرسیدم راهکار چیست؟ ابوطالبی با بیان اینکه این رویکرد باید تغییر کند گفت که مجلس یک کار مهم را در دستور کار خود قرار داده است و آن تغییر نام وزارت امور خارجه به وزارت خارجه و تجارت امور بین‌الملل است این بسیار مهم است چون وزارت امور خارجه ما در حال حاضر فقط کار سیاسی می‌کند در حالی که در دنیا کارکرد این وزارت خانه‌ها بیشتر اقتصادی و تجارت است. یادمان باشد که در بسیاری جاها دیپلماسی را شرکت‌های خصوصی پیش می‌ّبرد نه سیاسی ‌ها.

ابوطالبی در ادامه گفت که وقتی در حاشیه نشست مدیران شرکت‌های خصوصی با آقای دکتر ظریف در کشور قزاقستان من به عنوان سخنران به وزیر امور خارجه عرض کردم که شما کوشش کنید تا ریشه‌های ما را در داخل کشور خودمان تقویت کنید در آن صورت  ما می‌توانیم بسیاری از مشکلات دولت  را در داخل از نظر اشتغال و دیپلماسی در خارج را حل و تقویت کنیم ، واکنش و برنامه چنین نیست!!

واقعیت این است که در جاهایی که وزارت امور خارجه نمی‌تواند کاری را پیش ببرد شرکت ‌های خصوصی قدرتمند می‌تواند همزمان با کار، دیپلماسی را هم پیش ببرند این کار در دنیا اتفاق می‌افتد.

وی صادرات خدمات فنی و مهندسی را برای کشور بسیار مفید می‌دانست و گفت که صادرات خدمات فنی و مهندسی از چند جهت بسیار مفید است نخست اینکه تبادل دانش و تکنولوژی می‌کنیم همچنین وقتی پروژه‌ای را در کشور اجرا می‌کنیم، اشتغال هم ایجاد می‌کنیم . بستگی به نوع پروژه حدود  ۲۰۰تا ۳۰۰ نیروی متخصص را به طور مستقیم درگیر پروژه می‌کنیم .

شما در نظر بگیرید وقتی ما برای بازسازی قره‌باغ وارد کار شویم چون همجوار کشور ما است و فقط یک خط مرز جغرافیایی بین ما است تمام کالاهای مورد نیاز را از ایران می‌بریم تولیدات کارخانه ‌ها و کارگاههای تولیدی برای صادرات افزایش می‌یابد.

حالا به همه اینها تحکیم روابط ملت ها را اضافه کنید اگر شرکت‌های ما پروژه را خوب اجرا کنند در ذهن مردم آن کشور سال‌ها باقی می‌ماند کما اینکه ما هنوز به خاطر اجرای ساختمان‌هایی نظیر دانشگاه تهران از آلمانها  به نیکی یاد می‌کنیم .

همه اینها برای روابط سیاسی بهتر و گسترده‌تر بسترسازی می‌شود.

محمد ابوطالبی در مورد انجمن خدمات فنی و مهندسی ایران گفت که این انجمن برای توسعه و آموزش و تسهیل صادرات و معرفی پروژه‌ها با اعضاء خود با ارتباط با  مسئولین در دولت – مجلس و قوه قضائیه پل ارتباطی برقرار می‌کند و با تعامل و تشریک مساعی با مسئولین شیوه‌های تسهیل در صادرات خدمات فنی و مهندسی را تدوین و به اعضاء اعلام می‌نماید.

اعضاء انجمن خدمات  فنی و مهندسی ایران در سال ۱۳۷۳ ، ۱۵۰ میلیون دلار صادرات شروع  و در سال ۱۳۸۳ با حدود ۱۲ درصد رشد به ۲۵۰ میلیون دلار رسید و در سال ۱۳۸۱ با تدوین و تصویب آیین نامه‌های جدید و مشوقها  در سال به ۴۵ درصد رشد رسید که در سال ۱۳۹۰ صادرات به ۵ میلیارد دلار در سال رسید و اگر تحریم‌ها نبود تا کنون به مبلغ ۳۰ میلیارد دلار صادرات در سال می‌رسیدیم.

بهمن صالحی به عنوان دبیر انجمن خدمات  فنی و مهندسی ایران تمام تلاش خودش را می‌کند تا کارها خوب پیش برود اما ایشان الان با سه معضل بزرگ تحریم‌ها ، FATF  و کرونا دست و پنجه نرم می‌کند.

ابوطالبی در آخر با بیان اینکه دولت به دلیل پایان دوره به فکر  خودش است بنابراین مشکلات فوق‌الذکر بمانند این است وزنه‌ای ۲۰ کیلویی به پای صادرکننده‌ها بسته شده است و از آنها می‌خواهد که در مسابقات جهانی بدوند و رقابت کنند با این وجود هر روز وضع تولید و صادرات بدتر می‌شود. با این همه کار مجلس در تلاش برای تغییر جهت برای بهبود و وضع قوانین در جهت تسهیل صادرات خدمات فنی مهدسی بسیار مهم است . امیدواریم مجلس تازه نفس با دولت فعلی و بعدی از هر جناحی که باشد با  برنامه‌ریزی و وضع قوانین و اجرای آن به نوعی برنامه‌ریزی نماید که با برون رفت از این بحران‌ها بتوانیم به جایگاه اصلی خودر در صادرات خدمات فنی و مهندسی برسیم.